Thành Há»™i cÅ©ng là má»™t trong số những người đầu tiên ở TP.HCM  tốt nghiệp khoa đạo diá»…n (ĐD) Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Ná»™i. 

Được biết đến nhiều hÆ¡n vá»›i vai trò diá»…n viên gần 30 năm qua, song  anh lại vừa làm “ngÆ¡ ngác” công chúng yêu kịch vá»›i vở Ná»­a đời ngÆ¡ ngác trên SK Hoàng Thái Thanh do anh ĐD, “thu hoạch” được nhiều trận cười và nÆ°á»›c mắt của người xem.

HÆ¡n 20 năm trÆ°á»›c, vai Năm Biền trong vở Chuyện bây giờ má»›i kể (tác giả Lâm Quang Tèo) trên SK 5B Ä‘ã Ä‘Æ°a má»™t Thành Há»™i “vô danh” lên hàng “sao” trong làng kịch TP. Và từ Ä‘ó đến nay, dù có “Ä‘á»™i lốt” gì trên SK anh cÅ©ng ít nhiều để lá»™ ra cái chất Nam bá»™ của Năm Biền trong các nhân vật của mình. Anh bị nhân vật ám ảnh quá nặng hay anh có gốc gác là dân miền Tây?

NSƯT Thành Há»™i: Tôi là người Sài Gòn má»™t trăm phần trăm, sinh ra và lá»›n lên ở Ä‘ây. Từ nhỏ, tôi Ä‘ã rất say mê những câu chuyện kể về người Nam bá»™ của các nhà văn nhÆ° SÆ¡n Nam, Đoàn Giỏi… Tôi khoái tính cách hào sảng, bá»™c trá»±c và dá»… tha thứ của người Nam bá»™. Tính chất Ä‘ó hình nhÆ° Ä‘ã ngấm vào máu của tôi nên không chỉ có Năm Biền, vai nào tôi cÅ©ng là tôi hết. Tôi không bao giờ phải gồng khi hóa thân vào nhân vật.

* Có nhân vật nào anh không thích mà phải diá»…n không?

- Hầu nhÆ° không, chỉ thích ít hoặc thích nhiều mà thôi. Vai nào thích nhiều thì diá»…n rất “sÆ°á»›ng”, tỉ nhÆ° Năm Biền, mục sÆ° Pe1rier (Khúc nhạc lòng của vị mục sÆ°), Thôi Hồng Phấn (chùm ba vở: Thá»­ yêu lần nữa, Màu của tình yêu, Cám Æ¡n mình Ä‘ã yêu em)…

* Thành Há»™i – Ái NhÆ°, má»™t nam má»™t nữ, má»™t cặp bài trùng Ä‘á»™c nhất vô nhị của SK cả nÆ°á»›c trong lÄ©nh vá»±c sáng tác kịch bản vá»›i gần 20 vở được giá»›i chuyên môn Ä‘ánh giá là thành công. Tại sao anh lại chọn NS Ái NhÆ° để “liên danh” mà không phải là ai khác?

- Không phải tôi cố tình chọn mà mọi việc diá»…n ra rất tình cờ. Ngày Ä‘ó, sau hào quang ngắn ngủi của Năm Biền trong Chuyện bây giờ má»›i kể, tôi rÆ¡i vào tình trạng không có vai để diá»…n. Nhìn quanh, tôi thấy nhiều người cÅ©ng cùng cảnh ngá»™ nhÆ° mình bởi kịch bản hay quá ít, bèn rủ nhau hợp tác viết.  Lúc đầu bàn bạc, ai nấy đều hào hứng, hăng say nhÆ°ng rồi họ đều lảng dần, cuối cùng chỉ còn hai người là tôi và Ái NhÆ°. Chúng tôi cùng nhau viết thá»­, vở đầu tiên là Khúc nhạc lòng của vị mục sÆ°. Viết xong, chúng tôi tá»± dá»±ng và tá»± diá»…n luôn. Ngày ra mắt, chúng tôi hồi há»™p muốn rá»›t tim, nhÆ°ng may mắn lại nhận được nhiều lời ngợi khen, khích lệ. HÆ°ng phấn, chúng tôi viết tiếp vở thứ hai Đùa vá»›i tình yêu, rồi vở thứ ba Đèn không hắt bóng, thứ tÆ° Bay trên cô Ä‘Æ¡n, thứ năm Nắng chiều, thứ sáu…, thứ bảy… Đến bây giờ, chúng tôi không còn quan tâm đến số lượng nữa mà chú ý nhiều đến chất lượng. Há»… thấy hào hứng là bắt tay viết.

Trong Mùa Ä‘ông cuối cùng

* “Văn mình, vợ người”, hai người cùng viết, ai sẽ phải nhường ai? Có bao giờ xảy ra tình trạng cãi nhau?

- Không ai nhường ai cả mà phải nhường cái Ä‘úng hÆ¡n, cái hay hÆ¡n. Chúng tôi không  phân chia từng Ä‘oạn cho má»—i người nhÆ° cách bây giờ người ta thường viết phim nhiều tập mà cả hai cùng viết má»™t lúc vá»›i nguyên tắc người này là phản đề của người kia. Người này Ä‘Æ°a ra má»™t ý tưởng, người kia cố tìm cho ra sá»± phi lý, không phải là chuyện Ä‘úng sai mà là để Ä‘úng hÆ¡n. Chuyện “cãi nhau” là thường xuyên. Cãi là tranh luận chứ không phải cãi vã. 

* Những thành công qua các vở viết chung suốt thời gian dài cho thấy hẳn hai người phải có những Ä‘iểm mạnh riêng để bổ sung cho nhau, vậy Ä‘ó là gì? Sá»± hợp tác này Ä‘ã bao giờ gặp thất bại?

- Thất bại nhiều chứ! Không ít vở chúng tôi viết ná»­a chừng phải bỏ. Có những lúc thấy tuyệt vọng, muốn dẹp cho rồi, nhÆ°ng không có kịch bản để dá»±ng thì lại Ä‘á»™ng viên nhau ngồi lại viết tiếp. Đúng là cái mạnh của người này bổ sung cho người kia. Ái NhÆ° thiên về chất trữ tình, lãng mạn, có sá»± tinh tế trong cách xá»­ lý các tình huống. Tôi mạnh về xây dá»±ng hình tượng, nghÄ© ra cái gì là hình dung ngay được cách hành Ä‘á»™ng. Có thể nói tôi nhÆ° thác đổ, còn Ái NhÆ° là suối róc rách. Hợp tác vào, chúng tôi thấy mình có sức mạnh hÆ¡n, cÅ©ng nhÆ° trưởng thành qua từng vở. Vở nào làm xong cÅ©ng Ä‘em lại cho chúng tôi bài học.

* Có thể viết, có thể dá»±ng và có thể diá»…n; vậy mà từ ngày dá»±ng bảng hiệu, hầu hết các vở của SK Kịch Hoàng Thái Thanh đều là vở cÅ© dá»±ng lại. Phải chăng vì do thiếu kịch bản?

- Kịch bản thì lúc nào cÅ©ng thiếu, nhÆ°ng Ä‘ó không phải là lý do  khiến chúng tôi phải dá»±ng lại vở cÅ©. Những vở này là những “đứa con” do chúng tôi “đẻ” ra. TrÆ°á»›c kia, vì “vô gia cÆ°” nên “phụ mẫu” phải gá»­i chúng nÆ¡i này, nÆ¡i kia. Bây giờ có nhà rồi, chúng tôi Ä‘em chúng về sum họp. Má»™t lý do nữa là vì yêu cầu của khán giả. Những vở cÅ© khi Ä‘Æ°a về Ä‘ây, chúng tôi đều làm má»›i lại và nghÄ© ra các tình huống cập nhật.

Cùng Kim Khánh trong Trần gian chỉ có tình yêu

* Anh nghÄ© gì về tình hình SK của chúng ta hiện nay, Ä‘ã hài lòng vá»›i những ná»— lá»±c vừa qua của SK Hoàng Thái Thanh?

- Nói thật, có bao nhiêu sức, chúng tôi Ä‘ã bung ra hết. Được thì mừng, nếu không cÅ©ng Ä‘ành chịu vì sức mình chỉ tá»›i Ä‘ó thôi. Tôi thấy ở tất cả SK, không riêng gì Hoàng Thái Thanh, ná»™i dung kịch mình hay nhÆ°ng Ä‘iều kiện kỹ thuật không khác thời NSND Phùng Há má»›i vào nghề. NhÆ°ng kêu gọi đầu tÆ° khó lắm, không ai dại bỏ bạc tá»· để lượm bạc cắc! Nếu vì mục Ä‘ích kinh doanh, người ta sẽ dành tiền để làm chuyện khác có lợi hÆ¡n.

* Có lúc nào anh thấy không sống nổi vá»›i SK?

- Lúc má»›i tốt nghiệp, tôi rất mừng và cảm thấy tá»± hào vì được về Đoàn kịch Cá»­u Long Giang danh tiếng. NhÆ°ng rồi, suốt 10 năm ròng rã chỉ quanh Ä‘i quẩn lại vai quần chúng, tôi buồn muốn bỏ nghề. Sau này, về cá»™ng tác vá»›i SK 5B, bắt đầu có chá»— để thỉnh thoảng “thi thố” nên mặc dù cÅ©ng còn khó khăn, chÆ°a thể sống được vá»›i SK, tôi vẫn ráng “ép cho được”. Từ khi SK xã há»™i hóa, đời sống diá»…n viên có đỡ hÆ¡n, vá»›i riêng tôi là sống được. Tuy đời sống SK không phải lúc nào cÅ©ng “vượng”, song tôi rất hạnh phúc vá»›i nghề. Những gì tôi được nhÆ° ngày hôm nay, vá»›i tôi, quả là quá sức mong đợi.

* Trong cách diá»…n, giữa bản năng và kỹ thuật, anh nghiêng về bên nào nhiều hÆ¡n?

- Tôi nghÄ© mình có cả hai, bởi tôi diá»…n từ trái tim. Tôi trên SK cÅ©ng không mấy khác ngoài đời: má»™t chút khó tính, má»™t chút hóm hỉnh, má»™t chút nghiêm khắc, má»™t chút hài hÆ°á»›c.

Thành Há»™i - Ái NhÆ° trong Ngôi nhà không có Ä‘àn ông

Trong Người Ä‘iên trong ngôi nhà cổ

* Anh là người thẳng thắn, bá»™c trá»±c, không cầu cạnh, thiếu mềm mại. Có người vì thế Ä‘ã cho rằng anh tá»± phụ, kiêu căng. Anh nghÄ© sao?

- Tính tôi ít xởi lởi, cÅ©ng có thể do mình ít tiếp xúc nên người ta Ä‘ánh giá thế. Tôi không bao giờ thấy mình là đủ, không nghÄ© cách làm của mình là hoàn thiện. Tôi tin lúc nào cÅ©ng có người giỏi hÆ¡n mình. Sá»± học luôn cần thiết hằng ngày, học từ sá»± phản hồi của khán giả. Khi làm cái gì, tôi luôn tá»± hỏi còn cách nào khác hay hÆ¡n không? Tôi không ngại lời chê, không bao giờ ngủ quên…

* Nghe Ä‘âu anh là má»™t ông thầy rất nghiêm khắc?

- Tôi chính thức dạy môn biểu diá»…n ở Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật TP.HCM được 10 năm và hiện là Trưởng khoa Sân khấu. Ở trường, tôi có má»™t nguyên tắc: Tiên học lá»…, hậu học văn. Đã dạy là dạy hết lòng, biết bao nhiêu, truyền lại cho học trò bấy nhiêu. Tôi dạy học vá»›i tâm thế “quân, sÆ°, phụ”. Người ta gá»­i con vào trường cho mình, mình có bổn phận phải chăm lo, cố gắng xứng Ä‘áng vá»›i sá»± gá»­i gắm. Tôi nghiêm khắc nhÆ°ng khoan dung, thường giÆ¡ cao Ä‘ánh khẽ bởi trong đời ai mà không mắc lá»—i.

* Nhìn vào thế hệ diá»…n viên tÆ°Æ¡ng lai này, anh thấy gì?

- Thấy buồn và lo. Lo các em không có môi trường tốt để rèn nghề, rèn nhân cách; lo những ná»— lá»±c cá nhân không đủ để có được tay nghề chuyên môn cao. Nhiều lúc tôi nghÄ© mình dạy nhÆ° nÆ°á»›c đổ lá môn, bởi con người ta trưởng thành được là do sá»± trải nghiệm, sá»± truyền dạy chỉ Ä‘em đến cho họ má»™t phần rất nhỏ.

Cát VÅ© (thá»±c hiện)

* Đạo diá»…n Hồng Dung, Phó chủ tịch Há»™i Sân khấu TP.HCM Thành Há»™i là người rất nghiêm túc vá»›i nghề nghiệp, cả trong công việc diá»…n xuất lẫn dàn dá»±ng. Điều Ä‘ó nói lên thái Ä‘á»™ trân trọng của anh đối vá»›i nghề, đồng thời cÅ©ng Ä‘em lại cho anh sá»± trân trọng trong mắt công chúng. Trên cÆ°Æ¡ng vị người thầy, anh nổi tiếng ká»· luật, nghiêm khắc, lắm khi làm cho người khác dá»… bá»±c bá»™i, song theo tôi, trong thời Ä‘iểm có nhiều “bát nháo” về vấn đề đạo đức nghề nghiệp nhÆ° hiện nay, thái Ä‘á»™ nhÆ° vậy là cần thiết. * Đạo diá»…n Ái NhÆ° Nghệ sÄ© Thành Há»™i là người thầy, người anh trong nghề của tôi. Anh cÅ©ng là bạn diá»…n tạo cho tôi nhiều cảm hứng, luôn tÆ°Æ¡i má»›i, cho dù Ä‘ó là suất diá»…n thứ hằng trăm. Khi dá»±ng vở, anh rất quyết Ä‘oán, Ä‘ã định gì là phải làm bằng được. Anh khá nóng tính nhÆ°ng rất thÆ°Æ¡ng diá»…n viên, không bao giờ để bụng. Hai gia Ä‘ình chúng tôi thân thiết vá»›i nhau Ä‘ã trên 20 năm nay, gia Ä‘ình này là thành tố không thể thiếu trong sá»± kiện quan trọng của gia Ä‘ình kia. Thành Há»™i là người cởi mở “có Ä‘iều kiện”. Ai chÆ°a quen tưởng anh rất ngầu, nhÆ°ng quen rồi sẽ thấy anh thân thiện, dá»… chịu.

(theo Phụ nữ online)