Thanh Thủy cùng trang lứa vá»›i Hồng Vân, Thành Lá»™c, Việt Anh, Hồng Đào. Về sá»± tÆ°Æ¡i tắn và duyên ăn nói thì Thanh Thủy không bằng Hồng Vân, Hồng Đào. Nét nổi bật của Thanh Thủy là sá»± chân thật, nồng thắm. Ngay từ vai diá»…n đầu tiên trong vở Ngụ Ngôn năm 2000, Thủy Ä‘ã toát lên vẻ lấp lánh duyên dáng của má»™t diá»…n viên trẻ có tiềm năng.

Những vai diá»…n của Thủy trên Sân khấu Nhỏ 5B má»™t thời Ä‘ã góp phần làm nên tên tuổi cho chính cô và danh tiếng cho SK Nhỏ 5B, cùng vá»›i hàng loạt tên tuổi các diá»…n viên trẻ thời bấy giờ nhÆ° Thành Lá»™c, Hồng Vân, Hồng Đào, Ái NhÆ°, Thành Há»™i, Quốc Thảo,… Ä‘ã hình thành má»™t dàn diá»…n viên đẹp, giỏi và tài sắc cho má»™t Sân khấu kịch nói trẻ năng Ä‘á»™ng của TPHCM. Cùng thời Ä‘iểm Ä‘ó, má»™t loạt diá»…n viên trẻ phía Bắc nhÆ° Lê Khanh, Chí Trung, Ngọc Huyền, Lan PhÆ°Æ¡ng, Minh Hằng, Đức Hải,… cÅ©ng xuất hiện; tất cả Ä‘ã tạo nên má»™t mặt bằng Sân khấu kịch nói Bắc Nam phát triển rá»±c rỡ.

Trong vở Bí Mật vườn Lệ Chi, vai bà Thái phi Kim Anh vá»›i những cung bậc trúc trắc của má»™t kẻ uy quyền đầy tham vọng. Thủy còn nhá»› nhÆ° in cảnh Kim Anh sau rèm xá»­ lý việc triều chính. Đây là thời Ä‘iểm bà Ä‘ã nắm được uy quyền, nhÆ°ng là cảnh người diá»…n viên chỉ ngồi sau bức rèm, khán giả không thấy mặt. Làm thế nào để khán giả vẫn thấy được những lúng túng và bối rối của bà ta qua tiếng thở, những câu nói đứt Ä‘á»™t ngá»™t, sá»± cố gắng gồng lên để trấn át thiên hạ bằng uy quyền? Diá»…n bằng âm sắc của giọng nói, Thanh Thủy Ä‘ã cho khán giả nhÆ° Ä‘ang thấy rõ tâm trạng, chân tÆ°á»›ng của Kim Anh. Cái khó không phải chỉ là vai có những phán quyết tàn bạo mà bên trong hoàng phi có cái phần lý trí hiểu người, hiểu đời và hÆ¡n ai hết bà biết rõ cái tài và con người trung thá»±c của Nguyá»…n Trãi. Thật ra trong lòng bà rất trọng ông nhÆ°ng vì dục vọng muốn cho con kế vị nên bà làm tất cả Ä‘iều ác vì con. Sá»± đấu trí của người Ä‘àn bà làm sao phải mời cho được con người tài ba kia ra phụng sá»± mình, phụng sá»± đất nÆ°á»›c ngay khi mình Ä‘ã nắm được quyền binh và rồi xô Nguyá»…n Trãi xuống ngục… Đó là những màn diá»…n khán giả có thể thấy nét Ä‘á»™c chiêu của vai diá»…n. Điều Ä‘ó chỉ có thể làm trọn vẹn khi người diá»…n viên vắt kiệt sức. Có thể nói Ä‘ây là má»™t vai diá»…n đầy khoái cảm của người diá»…n. Sá»± phức tạp và biến hóa của nhân cách là cÆ¡ há»™i để người diá»…n được thăng hoa.

Tuy nhiên, khi nói đến Thanh Thủy, người xem vẫn nhá»› đến những số phận phụ nữ đầy ngang trái, nồng nàn, nhân hậu mang nhiều bi kịch của thời đại.

Cái đẹp của chiều sâu ná»™i tâm nhân vật tạo ra sức cuốn hút khán giả mạnh nhất. Có thể kể vai SÆ°Æ¡ng của Thủy (trong vở Cánh đồng bất tận), má»™t cô gái bán thân. Khi nghe đạo diá»…n Minh Nguyệt nhất định phải giao cho Thanh Thủy, có nhiều người khó tin Thủy sẽ hợp vá»›i vai này, bởi Ä‘ây là má»™t vai nóng nhiều cảnh sốc và tính cách khá dữ dá»™i nhÆ°ng cÅ©ng phải rất đời thường. Diá»…n viên diá»…n chung là Khánh Hoàng, má»™t nghệ sÄ© rất hợp vá»›i những vai mạnh đến hÆ¡i cường Ä‘iệu, dữ dằn, cá»™c tính. Sá»± mềm mại đầy chất Ä‘àn bà của SÆ°Æ¡ng đụng vào người Ä‘àn ông Ä‘ó, xung khắc nhÆ° nÆ°á»›c vá»›i lá»­a.

Nhìn SÆ°Æ¡ng chịu Ä‘au, nhịn nhục trÆ°á»›c Út VÅ© và tá»± phân bua vá»›i hai đứa trẻ cứ ngâm ngấm trong ta nÆ°á»›c mắt xót xa vá»›i cuá»™c đời cô gái. SÆ°Æ¡ng tiếp tục ở lại con thuyền, mặc sá»± xua Ä‘uổi, miệt thị của gã Ä‘àn ông. SÆ°Æ¡ng cúi xuống bếp, thổi ngọn lá»­a để kho nồi cá, gÆ°Æ¡ng mặt cô nhÆ° hồng lên, hân hoan hạnh phúc trÆ°á»›c không khí đầm ấm gia Ä‘ình của người Ä‘àn bà vốn phiêu bạt giang hồ, má»™t tình yêu sum vầy, Ä‘Æ¡n giản mà thiêng liêng quá! Gia Ä‘ình thiếu vắng người mẹ của hai đứa trẻ bá»—ng có tiếng nói dịu dàng của tình mẫu tá»­. Người Ä‘àn ông (Khánh Hoàng) tưởng nhÆ° số phận chỉ còn là sá»± hằn học, bạc mệnh dù muốn hay không cÅ©ng không thể xá»­ ác vá»›i SÆ°Æ¡ng. Trong cõi sâu thẳm của má»™t cô gái ăn sÆ°Æ¡ng là tiếng nói tình yêu và hạnh phúc gia Ä‘ình bền vững.

Nhân vật của Thủy cứ thế trải dài cho khán giả tất cả những buồn vui, cay đắng của cuá»™c đời. Tuy nhiên, Thủy để SÆ°Æ¡ng nhÆ° má»™t loại cỏ gà bị đạp xuống lại ngóc đầu lên. Cảnh làm tình vá»›i Út VÅ© nhÆ° quăng, quật số phận của SÆ°Æ¡ng xuống tận Ä‘áy sâu của vùng đầm bùn mênh mông Nam Bá»™. Sau phút Ä‘ó SÆ°Æ¡ng của Thủy nhÆ° má»™t con mèo hoang, tá»± liếm lại bá»™ lông của mình… Khán giả xem và cảm giác nhÆ° cùng gánh chịu vá»›i SÆ°Æ¡ng tất cả những dày vò mà cô phải chịu Ä‘á»±ng. Cái tát phản kháng mạnh mẽ của SÆ°Æ¡ng vá»›i Út VÅ© cho thấy lòng tá»± trọng của cô gái bị xúc phạm. Vá»›i Út VÅ©, anh làm tình nhÆ° má»™t kẻ ăn bánh trả tiền, dày vò thân xác cô gái Ä‘iếm nhÆ° để giải tỏa những ẩn ức, bức bối của gã Ä‘àn ông bị vợ phản bá»™i nên hận cả thảy Ä‘àn bà; còn SÆ°Æ¡ng làm tình vá»›i Út VÅ© chỉ để xoa dịu cÆ¡n Ä‘au, sá»± uất hận của người Ä‘àn ông tá»™i nghiệp, cô muốn tặng cho Út VÅ© chút ấm áp của tình người… Đây là má»™t lá»›p diá»…n được đạo diá»…n xá»­ lý khá đắt.

Tránh được những pha diá»…n có thể gây phản cảm và làm tầm thường nhân vật, Thủy không diá»…n tả sá»± trÆ¡ trẽn, quen bị chà đạp thân xác của má»™t cô gái bán dâm, mà Thủy diá»…n ra má»™t ná»—i thống khổ không còn mảnh đất nào sống khác hÆ¡n cho SÆ°Æ¡ng. Khi SÆ°Æ¡ng chấp nhận mình làm má»™t con “vịt mồi” cho những tên ăn cÆ°á»›p, du Ä‘ãng để che chắn bá»›t những bão tố sắp ập lên con thuyền bé nhỏ, chòng chành thì nhân vật Ä‘ó lại mang dáng hình cao thượng. Vai diá»…n được diá»…n viên nâng lên bằng chính sức nóng của con tim. Thủy kể lại có những buổi diá»…n xong, Thủy bÆ°á»›c ra Sân khấu thấy vẫn còn những khán giả ngồi dÆ°á»›i bậc của nhà hát không chịu về, Thủy hỏi sao không về? Chị khán giả ấy Ä‘áp: “Em vẫn còn xúc Ä‘á»™ng quá, không về ngay được. Vở diá»…n vẫn ám ảnh tâm trí…”. Khán giả yêu thÆ°Æ¡ng SÆ°Æ¡ng của Thủy cÅ©ng nhÆ° chị yêu nhân vật của mình. Tình yêu ở Ä‘ây chính là cái đẹp và hạnh phúc lá»›n nhất của người nghệ sÄ©.

Nghệ sÄ© Thanh Thủy - Ảnh: Phạm Hoài Nam

Thanh Thủy là má»™t diá»…n viên thanh xuân lâu, đấy không chỉ là nhận xét của khán giả mà của cả những đồng nghiệp trẻ. Sức thanh xuân của thủy không chỉ ở sắc vóc mà nó nhÆ° trong tận cùng tâm tính của cô. Có má»™t lần nghệ sÄ© Diệp Lang nói vá»›i chị: “Con nhỏ này thật lạ, há»… nó cứ mặc cái áo bà ba vào là trông Ä‘ã hút hồn”. Trong vở Ngàn năm tình sá»­ Thủy vào vai nàng Thuận Khanh từ lúc tuổi 14, 15 cho đến lúc nàng Thuận Khanh Ä‘ã trở thành má»™t người già. Vai diá»…n sẽ là má»™t gánh nặng nếu nhÆ° diá»…n viên cứ cố hóa trang trẻ và không thay đổi cách diá»…n. Thủy cho Thuận Khanh nét đẹp dịu dàng của má»™t cô thôn nữ. Chính cái mặn mòi của má»™t bông hoa đồng ná»™i làm bức tranh đồng quê thêm sinh Ä‘á»™ng. Những lời trao duyên, những ánh nhìn nồng ấm của má»™t cô gái thật thà hết lòng vì bạn lại đẹp hÆ¡n hình ảnh má»™t cung nữ lá»™ng lẫy. Vai diá»…n vừa che được màu thời gian của tuổi tác vừa tạo nên má»™t nét duyên thầm.

Vẻ đẹp dịu dàng, Ä‘ôn hậu của Thủy được phát huy Ä‘úng sở Ä‘oản, sở trường khi Thủy vào vai Hạnh của vở Hãy khóc Ä‘i em. Má»™t Hạnh hiền lành, thÆ¡m thảo, thánh thiện đến mức ngây ngô trong tình yêu và tình cảm vợ chồng. Hãy xem Thủy diá»…n cảnh Hạnh đẩy người chồng vào lá»… hợp cẩn vá»›i người vợ sau. Khán giả sẽ thấy Ä‘au lòng đến phát tức thay cho Hạnh. Cô thật thà, ngây ngô đến tá»™i nghiệp. Trong tình yêu của Hạnh có sá»± si mê, tôn kính thần tượng chồng đến mức biến mình chỉ còn là má»™t thứ nô lệ bị lợi dụng, bị chà đạp. Sá»± cam chịu của cô giống nhÆ° má»™t thứ thuốc lú mà HÆ°á»›ng – người bạn từ tuổi ấu thÆ¡ của cô (Thành Há»™i) dẫu có muốn thức tỉnh cô cÅ©ng không sao thức tỉnh được. Sức hút của vai diá»…n chinh phục khán giả chính là vẻ đẹp nền nã của Hạnh – má»™t người Ä‘àn bà Việt Nam có từ ngàn xÆ°a. Trong từng bÆ°á»›c Ä‘i, lời nói, cách ứng xá»­, Thủy Ä‘ã trọn vẹn trao gởi cho vai diá»…n bóng dáng Việt ngàn đời trong từng nét diá»…n tinh tế. Thời đại bây giờ chắc không ai dại nhÆ° Hạnh, bài học cảnh tỉnh của nhân vật ở Ä‘ây không cần thiết, nhÆ°ng ngấm ngầm trong sâu thẳm của khán giả là ná»—i Ä‘au cho hình bóng những người phụ nữ tiết hạnh, trong gia Ä‘ình bị lối sống thá»±c dụng lấn lÆ°á»›t làm tan rữa. Thông Ä‘iệp của vở mang đến cho khán giả chính vì thế sâu sắc hÆ¡n bi kịch má»™t bất hạnh đời thường.

Vở diá»…n nào cÅ©ng dá»… thấy Thanh Thủy mang đến cho khán giả má»™t ná»—i Ä‘au đời. Điều này cÅ©ng giống nhÆ° tâm tình của Thủy ngoài đời. Thủy là má»™t người sống tình cảm, làm việc hết mình. Trong cái dốc lòng của chị cho Sân khấu, cho cuá»™c đời là sá»± yêu thÆ°Æ¡ng. Chính vì thế Thanh Thủy là má»™t người cÅ©ng dá»… chạnh lòng vá»›i những gì chỉ thấy không phải, không đạo đức và phi nghệ thuật.

Bây giờ, Thanh Thủy là người có quá nhiều lời mời từ phim đến kịch. Vá»›i chị, bi hài trên phim hay Sân khấu cÅ©ng là cái duyên trời cho mình có nhận, có hưởng thì phải đắp bồi má»›i bền được. Ngược xuôi tất tả từ phim trường rồi về Sân khấu, không phải Thủy không gặp cảnh bắt buá»™c phải diá»…n nhanh không kịp nghÄ© vá»›i tốc Ä‘á»™ “ra lò” chóng mặt của phim Truyền hình. Thủy cÅ©ng cố giữ má»™t cái phao “mình phải đọc kịch bản và phải hiểu được nhân vật và biết mình muốn gì ở Ä‘ó”. Trong cuá»™c đời  Thủy vẫn tâm niệm: “Đôi khi mình cÅ©ng phải biết lÆ°á»›t qua, bỏ lại phía sau những toan tính của thiên hạ để nuôi dưỡng tâm hồn mình, để sống nhiệt thành vá»›i nghệ thuật và khán giả”.

Việt Nga

Báo Sân Khấu – Số 1059 – 03/10/2011